تاریخ آخرین بروزرسانی: ۱۸ آذر ۱۳۹۹

در کدام صندوق سرمایـه‌گذاری کنیـم؟

صندوق‌های سرمایه‌گذاری را با توجه به نوع فعالیت و میزان ریسک‌پذیری آن ها می‌توان به صورت کلی به سه دسته درآمدثابت، سهامی و مختلط تقسیم کرد. البته در کنار آن صندوق های زمین و ساختمان، صندوق های جسورانه، پروژه، کالایی و … نیز وجود دارد. برای انتخاب یک صندوق مناسب برای سرمایه‌گذاری باید نکاتی درباره خودمان و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بدانیم.
اولین فاکتوری که در هنگام انتخاب و خرید واحدهای صندوق سرمایه گذاری باید به آن توجه کنیم، میزان ریسک‌پذیری است. توان ریسک‌پذیری در افراد مختلف کاملا متفاوت است . مثلا فردی می‌تواند روی سرمایه خود ریسک بالا را بپذیرد و این اتفاق زندگی روزمره او را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد در حالی که ممکن است فرد دیگری با کوچکترین نوسان در بازار، دچار اضطراب شود. پس برای سرمایه گذاری شناخت روحیات خودمان و میزان توقعی که از بازار داریم اهمیت زیادی دارد. صندوق های در سهام با توجه به دارایی های خود که اکثرا سهام شرکت ها را دارا هستند بالاترین ریسک را دارند و صندوق های درآمد ثابت نیز با توجه به اینکه اکثرا گواهی سپرده بانکی و اوراق مشارکت را در دل خود را دارند از ریسک بسیار پایینی برخوردارند. در این بین صندوق سرمایه گذاری مختلط ریسک متوسطی دارد.
دومین فاکتور که در انتخاب بهترین صندوق سرمایه گذاری باید به آن توجه شود بررسی کارنامه صندوق‌های سرمایه گذاری و میزان بازدهی دوره‌ای آن‌ها است. هر کدام از صندوق‌های سرمایه‌گذاری بسته به کارنامه خود و نوع سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی، دارای مزایا و معایبی هستند. قبل از سرمایه‌گذاری در این صندوق‌ها باید با دقت درباره آن‌ها مطالعه کنیم تا از تمام جزئیات و شرایط آن‌ها آگاه باشیم.
در این خصوص می توان به سایت فیپیران  www.fipiran.com  مراجعه نمود. سرمایه گذاران می توانند بازدهی های یک ماهه، سه ماهه، شش ماهه و سالانه را مقایسه نمایند و بهترین صندوق را انتخاب نمایند.

سایر انواع صندوق های سرمایه گذاری
صندوق های سرمایه گذاری جسورانه
صندوق های سرمایه گذاری جسورانه در واقع صندوق های سرمایه گذاری هستند که پول سرمایه گذارانی که به دنبال داشتن سهام در کسب و کارهای نوپا(استارت آپ ها) و کسب و کارهای کوچک و متوسط هستند و پتانسیل رشد بالایی دارند را با ایجاد پرتفوی مدیریت می کنند. این نوع از سرمایه گذاری ها سرمایه گذاری هایی با بازده و ریسک بالا محسوب می شوند.
صندوق های سرمایه گذاری جسورانه ابزار سرمایه گذاری برای سهام شرکت ها بصورت خصوصی هستند که به دنبال سرمایه گذاری در بنگاه هایی هستند که بازده و سوددهی بالایی دارند و البته به واسطه ماهیت فعالیت و نوآوری که انجام می دهند، ریسک سرمایه گذاری بالایی نیز دارند. این صندوق ها و سرمایه گذاری روی سهام شرکت ها بر مبنای اندازه،‌دارایی و سطح و مرحله توسعه محصول شرکت انجام می شود.

صندوق های کالایی
اضافه کردن کالا به سبد سرمایه گذاری امکان تنوع بخشی بیشتری برای سرمایه گذاران فراهم می کند و می تواند به کاهش نوسانات سبد سرمایه گذاری منجر شود. کالاها هم چنین می توانند به عنوان سپری برای محافظت در مقابل تورم قرار گیرند. به طور تاریخی کالاها همبستگی نسبتا کمی با سهام و اوراق قرضه دارند. سرمایه گذاران در کالاها می توانند به طور مستقیم با خرید دارایی فیزیکی، سرمایه گذاری در قراردادهای آتی و اختیار معامله و در نهایت سرمایه در صندوق های سرمایه گذاری کالایی صورت دهند. صندوق های کالایی انواع معاملات کالای خاص همانند قراردادهای آتی، اختیار معامله، گواهی سپرده و … را در دل خود دارند که عموما هر صندوق نیز معاملات مربوط مربوط به کالای خاصی هستند که اکنون نوع طلای آن در بورس کالای ایران قابلیت معامله را دارد.

صندوق زمین و ساختمان
صندوق‌های زمین و ساختمان به عنوان یکی از روش‌های تامین مالی برای ساخت پروژه‌های ساختمانی مشخص تاسیس می‌شوند و اشخاص حقیقی و حقوقی می‌توانند در مدت زمانی که برای پذیره‌نویسی این صندوق‌ها اعلام می‌شود، نسبت به خرید سهم اقدام کنند.
این سهام مانند هر سهام دیگری، از طریق بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس قابل مبادله و خرید و فروش است.
کاربردهای صندوق زمین و ساختمان:
• تامین مالی برای مالکان زمین که منابع لازم برای ساخت ندارند؛
• فراهم نمودن امکان پس انداز تدریجی برای سرمایه گذاران با هر مقدار سرمایه گذاری و استفاده از منافع رشد بخش مسکن و ساختمان؛
• امکان تکمیل پروژه های نیمه تمام با تبدیل آن ها به صندوق زمین و ساختمان و ورود شرکای جدید به صندوق در قالب افزایش سرمایه؛
• دارا بودن مزیت رقابتی معافیت مالیاتی به منظور تشویق سرمایه گذاران.

صندوق پروژه
صندوق پروژه یکی از انواع صندوق‌های تامین مالی است که تامین مالی پروژه‌ای مشخص را فراهم می‌کند. در واقع، صندوق پروژه با کسب مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار تاسیس می‌شود و بستری برای جمع آوری سرمایه خرد از عموم و تخصیص آن به پروژه تعریف شده در اساسنامه صندوق است.
این صندوق‌ها پس از بررسی علمی پروژه‌ها و طرح‌های اقتصادی مختلف پروژه‌ای خاص را انتخاب کرده و فرآیند تامین مالی را آغاز می‌کنند. صندوق های پروژه وجوه سرمایه گذاران را جمع آوری کرده و به ساخت و بهره برداری پروژه‌های تولیدی مختلف تخصیص می‌دهند.
در این حالت مدیریت و مسئولیت تمامی امور پروژه در طول دوران ساخت و بهره برداری به عهده شرکتی است که برای اجرای پروژه مورد نظر تشکیل می‌شود و تحت نظارت نهادها و ارکان قانونی فعالیت می‌کند. در صندوق پروژه معمولا سرمایه گذاری ها در قالب پروژه هایی مانند تبدیل نیروگاه گازی به سیکل ترکیبی – پتروشیمی – احداث کارخانه و نیروگاه و … شکل می‌گیرد.

مراحـل اولیه شروع سرمایه‌ گـذاری و نحـوه خرید واحد در صندوق‌ های سرمایه‌ گذاری
برای شروع خرید واحد و سرمایه‌گذاری در صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیاز است که با توجه به ساز و کار اداری صندوقی که انتخاب کرده‌اید به صورت حضوری یا مجازی اقدام به ثبت نام کنید. اطلاعات مربوط به ثبت نام معمولا در بخش «شرایط ثبت نام» سایت رسمی صندوق‌های سرمایه‌گذاری قرار دارد.
برای ثبت نام در صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیاز به مراجعه حضوری به دفاتر صندوق‌ها و ارائه مدارک شناسایی هویتی مانند کارت ملی و شناسنامه است. البته در حال حاضر برخی از صندوق‌های سرمایه گذاری، امکان ثبت نام و خرید اینترنتی را برای مشتریان خود فراهم کرده‌اند. بنابراین اگر قصد ثبت نام اینترنتی در صندوق مورد نظرتان را دارید، باید اسکن مدارک شناسایی خود را داشته باشید.
به خاطر داشته باشید وقتی در عملیات خرید (صدور) هر واحد در صندوق‌های سرمایه‌گذاری مبلغی پرداخت می‌کنید، ممکن است قیمت آن با قیمت فروش (ابطال) در همان روز برابر نباشد. علاوه بر این در هر خرید و فروش، مبلغی بابت کارمزد صدور یا ابطال هزینه می‌شود. پس برای سود بردن در صندوق‌های سرمایه‌گذاری بایدحتما قیمت واحدهای سرمایه‌گذاری تغییر مثبت داشته باشند.

اصطلاحات رایج در صندوق‌های سرمایه‌گذاری
در صندوق‌های سرمایه‌گذاری تعدادی اصطلاح وجود دارد که بهتر است قبل از شروع به سرمایه‌گذاری و ورود به این بازار با آن‌ها آشنا شوید.
قیمت صدور و قیمت ابطال:   در بازار سهام و یا دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری از واژه های خرید و یا فروش استفاده می‌شود، در صورتی که در صندوق‌های سرمایه‌گذاری از «صدور» معادل «خرید» و از واژه «ابطال» به معنی «فروش» واحدهای سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود.
ارزش خالص دارایی‌ها (NAV) : یکی از شاخص های سنجش صندوق‌های سرمایه‌گذاری، ارزش خالص دارایی‌ها یاNet Asset Value  است. ارزش خالص دارایی‌ها کاربرد زیادی برای بخش سرمایه‌گذاری دارد. NAV هر واحد سرمایه گذاری حاصل کسر بدهی‌ها از دارایی‌ها و درنهایت تقسیم بر تعداد واحد‌های سرمایه‌گذاری منتشر شده است .
واحد سرمایه‌ گذاری (unit)کوچکترین بخش قابل معامله (خرید و فروش) در صندوق‌های سرمایه‌گذاری است. به عنوان مثال ما برای سرمایه‌گذاری در اکثر صندوق‌ها باید حداقل یک واحد سرمایه‌گذاری در صندوق را خریداری کنیم.

ضامن نقدشوندگی  بعضی از صندوق‌های سرمایه‌گذاری دارای ضامن نقد شوندگی هستند، داشتن ضامن نقد شوندگی به معنای وجود منبعی معتبر برای پشتیبانی از نقد شدن اصل سرمایه و حداقل سود بازار است. وجود ضامن نقدشوندگی از این جهت برای سرمایه‌گذاران جذاب است که با سرمایه‌گذاری در این نوع صندوق‌ها، دیگر دغدغه‌ای برای ابطال واحدهای سرمایه‌گذاری ندارند. یعنی بازگشت سرمایه در صندوق‌های دارای ضامن نقد شوندگی کاملا تضمین شده است.

فروش یا ابطال واحد در صندوق‌های سرمایه‌گذاری چیست؟
برای خروج از سرمایه‌گذاری و  یا همان ابطال واحد سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذار باید به صورت حضوری به یکی از شعب معرفی شده در سایت صندوق‌ها، مراجعه کند و یا اینترنتی اقدام به ابطال تمام واحد‌های سرمایه‌گذاری و یا تعدادی از آنها را نماید.
محاسبه قیمت ابطال هر واحد سرمایه‌گذاری، بر اساس قیمت ابطال واحد سرمایه‌گذاری روز کاری بعد از تاریخ درخواست ابطال انجام می‌شود. یعنی واحد سرمایه‌گذاری به قیمت ابطال روز بعد محاسبه می‌شود و بعد از گذشتن مدتی که در امیدنامه صندوق ذکر شده است مبلغ ابطال شده به حساب سرمایه‌گذار واریز می‌شود. این مدت زمان کاملا قراردادی است، مثلا برای بعضی از صندوق‌ها آنی و برای برخی بین ۳ تا ۷ روز کاری لحاظ شده است.